“บ้าน” เป็นสถานที่ที่ใครต่อใครต่างที่จะต้องการบ้านพักเป็นของตนเอง เพื่อที่ใช้พักผ่อนใช้ชีวิตต่างๆ มากมายตามแนวทางของแต่ละคน ซึ่ง “บ้านเรือนไทย” ตั้งต่สมัยอดีตจนมาถึงปัจจุบันก็ยังเป็นที่นิยมในการนำไปสร้างบ้านพักอาศัย เต่หลายๆ ท่านก็คงจะเกิดคำถามที่ว่า “ทำไมเรือนไทยต้องยกสูง” วันนี้เราจะพาไปไขข้อสงสัยกันอีกด้วยหล่ะครับ เพื่อเป็นการไม่เสียเวลานั้น…เราไปลุยกันเล้ยย!!!
ตอบคำถามเกี่ยวกับ “ทำไมเรือนไทยต้องยกสูง”
ในอดีตคนไทยมักจะนิยมปลูกบ้านริมน้ำ เพื่อความสะดวกในการคมนาคมและประกอบอาชีพกสิกรรม ตัวเรือนจึงถูกออกแบบให้ยกสูง เพื่อป้องกันน้ำท่วมบ้านในฤดูน้ำหลากนอกจากนี้เรายังสามารถใช้ใต้ถุนเป็นที่เลี้ยงสัตว์ ทำงาน พักผ่อน เก็บของใช้ ป้องกันโจรและสัตว์ร้ายขึ้นเรือน เพราะบันไดของเรือนไทยสามารถยกเก็บเข้าบ้านได้อย่างง่ายดาย อีกทั้งพื้นที่ใต้ถุนในหน้าร้อนปกติยังสามารถใช้เป็นพื้นที่ในการเก็บของได้เป็นอย่างดีอีกด้วยหล่ะครับ
ทำไมบ้านเรือนไทยจึงอากาศไม่ร้อนกันนะ
ปัจจัยที่ก่อให้เกิดความร้อนภายในบ้านหรืออาคารนั้นมาจากการสะสมของความร้อนจากแสงแดดหรือจะให้อธิบายง่ายๆ ก็คือ ตัวอาคารดูดความร้อนที่โดยแสงแดดทั้งวันเก็บไว้แล้วไม่สามารถระบายมันออกไปได้นั้นเอง เหมือนกันเวลาที่เราเทน้ำร้อนลงในแก้วที่มีขนาดใหญ่กับขนาดเล็ก เมื่อทิ้งให้เวลาผ่านไปอุณหภูมิของแก้วขนาดเล็กน้ำก็ยังร้อนกว่าแก้วที่มีขนาดใหญ่ นั้นเป็นเพราะการถ่ายเทความร้อนของแก้วทั้ง 2 ไม่เท่ากันนั้นเองครับ ซึ่งเราสามารถยกตัวอย่างสาเหตุของความร้อนได้ดังนี้
- การแผ่ความร้อนจากหลังคาเข้าสู่ช่องใต้หลังคา จากนั้นจะทำให้อุณหภูมิของอากาศภายในช่องใต้หลังคาสูงขึ้นและในช่วงเวลาเดียวกันก็จะทำให้ฝ้าเพดานในห้องสูงขึ้นเช่นกัน
- ความร้อนที่ทะลุผ่านทางผนังกระจก
- การแผ่ความร้อนผ่านผนังตัวอาคารฃ
- ลมอากาศร้อนเข้าตัวอาคาร โดยผ่านทางช่องประตูหรือหน้าต่าง
ซึ่งการจะระบายความร้อนได้ดีนั้น จะต้องอาศัย 2 กระบวนการ คือ
- การพาความร้อน (Convection) เกิดขึ้นเมื่อความร้อนถูกดึงออกจากร่างกายด้วยการเคลื่อนที่ของอากาศ ถ้าอุณหภูมิอากาศรอบข้างต่ำกว่า อากาศจะช่วยดูดซับความร้อนของอาคารแล้วทำให้ตัวมันเองมีอุณหภูมิสูงขึ้น แล้วก็ถูกพัดออกสู่ภายนอก ดังนั้นถ้าเราใช้พัดลมระบายความร้อนในอากาศเป็นตัวช่วยให้กระแสลมภายในอาคารมีการเคลื่อนไหวที่เร็วขึ้น มันก็จะช่วยพาความร้อนออกจากตัวอาคารได้เร็ว
- การแผ่ความร้อน (Radiation) เกิดขึ้นเมื่อความร้อนแผ่ข้ามอากาศระหว่างร่างกายมนุษย์กับสิ่งของที่อยู่ภายในอาคาร ถ้าสิ่งของภายในอาคารมีอุณหภูมิสูงมากกว่าร่างกายมนุษย์ ความร้อนจะเคลื่อนที่เข้าหาร่างกายทำให้รู้สึกร้อนขึ้น ดังนั้นถ้ามีพัดลมระบายความร้อนจากสิ่งของภายในบ้าน เช่น ฝ้าเพดาน ผนัง หรือเฟอร์นิเจอร์ มันก็จะช่วยทำให้ความร้อนรอบข้างลดลง การแผ่ความร้อนจากสิ่งของที่อยู่ภายในอาคารก็จะน้อยลง
จุดเด่นของบ้านเรือนไทยที่มีมากกว่าใต้ถุนสูง
- หลังคาหน้าจั่ว เป็นจุดเด่นสำคัญของบ้านเรือนไทย โดยส่วนมากมักเป็นหลังคาหน้าจั่วทรงสูง เพื่อให้น้ำฝนไหลลงพื้นได้เร็วขึ้น และยังช่วยระบายความร้อนออกจากตัวบ้านได้อย่างดี ช่วยให้ไอความร้อนสัมผัสตัวที่อยู่อาศัยได้ยากขึ้น เหมาะสำหรับภูมิอากาศของไทยที่เป็นเมืองร้อน เมื่อนำมาสร้างด้วยไม้ซึ่งคลายความร้อนได้ดี ก็จะยิ่งช่วยให้อากาศภายในบ้านเย็นสบายยิ่งขึ้น
- พื้นไม้เว้นร่อง บ้านเรือนไทยส่วนใหญ่มักทำพื้นชานเรือนแบบตีเว้นร่อง เพื่อให้อากาศที่ถ่ายเทจากการสร้างบ้านให้มีใต้ถุนสูงพัดขึ้นมาด้านบนได้สะดวกมากขึ้น อีกทั้งหากมีฝนตกเข้าสู่ตัวบ้านก็ยังช่วยระบายน้ำออกจากบ้านได้เร็วขึ้นด้วย
เป็นอย่างไรกันบ้างครับกับข้อมูลเกี่ยวกับ “ไขข้อสงสัย ทำไมเรือนไทยต้องยกสูง” ที่พวกเราได้นำมาฝากทุกๆ ท่านกันในบทความข้างต้นนี้กันครับคิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยกันนะครับ